“ಸಂವಿಧಾನದ ಶಕ್ತಿ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ – ಜನರ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಆ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪಂಕ್ಚರ್ ಮಾಡುವವರನ್ನು ನಾವು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲೇಬೇಕು”.
✍️. ಇಸ್ಮಾಯಿಲ್ ಸುನಾಲ್ ವಕೀಲರು, ಮಂಗಳೂರು
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ, ಡಾ. ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ್ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ, ಧರ್ಮನಿರಪೇಕ್ಷತೆ, ಸಮಾನತೆ, ನ್ಯಾಯ, ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಆದರ್ಶಗಳ ತಾಳೆಗಂಬವಾಗಿ ದೇಶವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಕೆಲ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಗಳು ಈ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಬಿರುಕು ತರುವಂತದ್ದಾಗಿವೆ. ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಕೇವಲ ನಿಲ್ಲದ ವಾಗ್ದಾಳಿ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ, ಸಂವಿಧಾನದ ಆಶಯಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಗಿರುವ ಸಂಘಟಿತ ದಾಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿವೆ.
▣ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಇತಿಹಾಸದಿಂದ ಇತ್ತೀಚೆಗಿನವರೆಗೆ
- ತೇಜಸ್ವಿ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು “ಪಂಕ್ಚರ್ ಶಾಪ್” ವಿವಾದ (2020)
ಬೆಂಗಳೂರು ದಕ್ಷಿಣ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂಸದ ತೇಜಸ್ವಿ ಸೂರ್ಯ ಅವರು ಒಂದು ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, “ಪಂಕ್ಚರ್ ಶಾಪ್”ಗಳನ್ನು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದ ವೃತ್ತಿಯಾಗಿ ಚುಟುಕುಮಾಡಿದ ಹೇಳಿಕೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಖಂಡನೆಯ ವಿಷಯವಾಯಿತು. ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೆಂದು ಬಿಜೆಪಿಯು ತಾನು ತನ್ನನ್ನೇ ತಾನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಈ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಾವಿರಾರು ಮುಸ್ಲಿಂ ಯುವಕರು ತಮ್ಮ ನೈಜ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಲಜ್ಜಿತರಾಗುವಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. - ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಮತ್ತು ” ಪಂಕ್ಚರ್ ” ಕಾಮೆಂಟ್ (2025)
2025ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 15ರಂದು, ಹಿಸಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ರ‍್ಯಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು, ವಕ್ಫ್ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ, “ಮುಸ್ಲಿಂ ಯುವಕರು ಸೈಕಲ್ ಪಂಕ್ಚರ್ ಸರಿಪಡಿಸುವ” ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಹೇಳಿಕೆ, ದೇಶದ ಅಗ್ರ ನಾಯಕರಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು, ಅದು ಕೇವಲ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಲ್ಲದೆ, ಯೋಜಿತ ರಾಜಕೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ವೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. - “ನುಸುಳುಕೋರರು” ಎಂಬ ಲೇಬಲ್ – ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ (2024)
2024ರ ಚುನಾವಣೆ ಅಭಿಯಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ರ‍್ಯಾಲಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ಮೋದಿ ಅವರು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಧಿಕಾರ ಪ್ರಾಪ್ತಿಯಿಂದ “ನುಸುಳುಕೋರರಿಗೆ ಹಣ ಹರಿಯುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಇಲ್ಲಿ “ನುಸುಳುಕೋರರು” ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದ 20 ಕೋಟಿ ಜನರನ್ನು ಸಂದೇಶಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗುರಿಯಾಗಿಸುವ ತಂತ್ರ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ. - ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ – ಲವ್ ಜಿಹಾದ್ ನ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಹೇಳಿಕೆಗಳು
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ ಅವರು “ಲವ್ ಜಿಹಾದ್” ಎಂಬ ಕಲ್ಪಿತ ಸಂಜ್ಞೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಯುವಕರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸಿದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕೃತ್ಯಗಳು ಸಂಭವಿಸಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳೂ ಲಭ್ಯವಿವೆ. - “ಶಮಿ ದೇಶದ್ರೋಹಿ” ಕಿರುಹೇಳಿಕೆ (T20 World Cup, 2021)
ಭಾರತದ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಟಗಾರ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಶಾಮಿ ವಿರುದ್ಧ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ವಿರುದ್ಧದ ಸೋಲಿನ ನಂತರ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ “ದೇಶದ್ರೋಹಿ” ಎಂದು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಅವಹೇಳನಗಳು ಸಹ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡಂತಹ ದೃಷ್ಠಾಂತಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಳುವವರು ಖಂಡನೆ ಮಾಡದಿರುವುದು ಆಳುವ ಪಕ್ಷದವರ ದೃತರಾಷ್ಟ್ರನ ಕುರುಡು ಪ್ರೇಮದಂತೆ ಭಾಷವಾಗಿದ್ದು ತಪ್ಪಲ್ಲ..
▣ ಯೋಜನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಂವಿಧಾನದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಸಂವಿಧಾನದ 19ನೇ ವಿಧಿ ಭಾಷಣದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನೀಡಿದರೂ, ಅದನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಉತ್ತರದಾಯಿತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇರಬೇಕು. 19(2) ಉಪವಿಧಿ ಅನೇಕ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೌಹಾರ್ದತೆ, ನೈತಿಕತೆ, ರಾಷ್ಟ್ರದ ಭದ್ರತೆ ಮುಂತಾದ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಭಾಷಣದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ.
ಈ ಸೂಚನೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ, ರ‍್ಯಾಲಿ ಭಾಷಣಗಳು, ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುವ ಧರ್ಮೀಯ ವಿಭಜನೆಯ ಭಾಷೆಗಳು ಒಂದು ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತಿವೆ ಹಾಗೂ ಈ ರೀತಿಯ ಆಕ್ರಮಣಗಳು ಯೋಜನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.▣ ಏಕೆ ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಲ್ಲ?
ಇವು ಆಕಸ್ಮಿಕ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲ. ಇವು “dog-whistle politics” ಎಂಬ ತಂತ್ರದ ಭಾಗ. ಅಂದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಶ್ರೋತರಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಶಂಕಿಸುವಂತಿಲ್ಲದಂತೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ, ಉದ್ದೇಶಿತ ಸಮುದಾಯ ಮಾತ್ರ ಆ ದ್ವೇಷದ ಮೂಲ ಗುರಿಯೆಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ಶಬ್ದಚಯನ. ಇದನ್ನು ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದು – ಮತಗಳ ಧ್ರುವೀಕರಣ.
▣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು; ಭಯದ ವಾತಾವರಣ: ಮುಸ್ಲಿಂರು ಅಥವಾ ಇತರ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯಗಳು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮ/ಹಣಿಕೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮ: ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮುದಾಯಗಳ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಕುಗ್ಗುತ್ತದೆ.
- ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ದಾಳಿಗಳು: ದ್ವೇಷ ಭಾಷಣಗಳಿಂದ ಪ್ರಚೋದನೆಯಾಗಿ ದೇಶದ ಕೆಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದಂಗೆಗಳು, ಪೀಡನೆಗಳು ನಡೆದಿದೆ.
▣ ನೈತಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳು
- ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರಿಂದ ಉನ್ನತ ನಡವಳಿಕೆ: ಅವರ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಮಾದರಿಯಾಗಿರಬೇಕು.
- ಮಾಧ್ಯಮದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ: ವೈಜ್ಞಾನಿಕ, ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಅಗತ್ಯ.
- ಪೌರ ಕಾರ‍್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ: PIL, ತುರ್ತು ಆದೇಶಗಳು, ದಂಡಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳು ಅವಶ್ಯ.
- ನಾಗರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ: ಹೊಸ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಸಂವಿಧಾನದ ಮೂಲ ತತ್ವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು.
▣ ಕೊನೆಯ ಮಾತು: ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಕೇವಲ ದಾಖಲೆಯಾಗಿ ಅಲ್ಲ, ಜೀವಂತ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಬೇಕಿದೆಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಕಾಗದದ ಮೇಲಿನ ಕಾನೂನುಗಳ ಸಂಕಲನವಲ್ಲ. ಅದು ನಮ್ಮ ಸಮೂಹ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಜೀವಂತ ದರ್ಪಣ. ಈ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಪ್ರತಿ ನಾಗರಿಕನ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕೆಲ ರಾಜಕೀಯ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹಲ್ಲೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನಾವು ತಡೆಹಿಡಿಯಲೇಬೇಕು. ಇಲ್ಲವಾದರೆ, ಭಾರತವೆಂಬ ಭಾವನೆ ಆತ್ಮವಿಲ್ಲದ ಶವವಾಗುವ ಭೀತಿ ಇದೆ.”ಸಂವಿಧಾನದ ಶಕ್ತಿ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ – ಜನರ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಆ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಪಂಕ್ಚರ್ ಮಾಡುವವರನ್ನು ನಾವು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲೇಬೇಕು”.
